ارزیابی و مقایسۀ روش‏های نسبت فراوانی، شاخص آماری و آنتروپی برای تهیۀ نقشۀ پتانسیل آب زیرزمینی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهرستان جهرم)

آب زیرزمینی به‏عنوان یکی از منابع ارزشمند‌ تازۀ آب در نظر گرفته می‏شود. با افزایش سریع جمعیت انسان، تقاضا برای آب‏های زیرزمینی افزایش‏ یافته است. تهیۀ نقشۀ مناطق بالقوۀ آب زیرزمینی می‏تواند کمک شایان توجهی به تعیین، محافظت و مدیریت چشمه‏های آب زیرزمینی کند. هدف از این تحقیق، تهیۀ نقشۀ پتانسیل چشمه‏های آب زیرزمینی در شهرستان جهرم با استفاده از روش‏های نسبت فراوانی، شاخص آماری و آنتروپی است. نوآوری تحقیق حاضر، به‏کارگیری روش شاخص آماری برای اولین‌بار به‌منظور تهیۀ نقشۀ پتانسیل آب زیرزمینی و مقایسۀ آن با دو روش آنتروپی و نسبت فراوانی است. دوازده معیار هیدرولوژی، زمین‏شناسی و جغرافیای طبیعی که بر موقعیت چشمه‏ها اثر می‏گذارند، در نظر گرفته شد و در محیط ArcGIS این داده‏ها پردازش و آماده شد. این معیارها شامل درجۀ شیب، جهت شیب، ارتفاع، شاخص توپوگرافی رطوبت (TWI)، طول شیب، شاخص توان آبراهه (SPI)، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، تراکم گسل، کاربری اراضی و زمین‏شناسی است. پس از تهیۀ نقشۀ پتانسیل آب‏های زیرزمینی با این سه روش، برای ارزیابی نتایج از منحنی تشخیص عملکرد نسبی (ROC) استفاده شد. از 103 چشمه معرفی‏شده در این تحقیق، 73 چشمه (70 درصد) برای تهیۀ نقشۀ پتانسیل آب زیرزمینی و 30 چشمه (30 درصد) برای ارزیابی مدل استفاده شد. سطح زیر‌منحنی (AUC) به‏دست‏آمده از منحنی تشخیص عملکرد نسبی، نشان‏دهندۀ دقت 91 درصد برای مدل شاخص آماری، دقت 92 درصد برای مدل نسبت فراوانی و دقت 7/92 برای مدل آنتروپی برآورد شد. نتایج این ارزیابی نشان‏دهندۀ دقت عالی برای این سه مدل و برتری مدل آنتروپی نسبت به دو مدل دیگر است. همچنین بر اساس مدل آنتروپی لایه‏های شاخص توان آبراهه، ارتفاع، شیب و کاربری اراضی بیشترین تأثیر را بر پتانسیل آب زیرزمینی در منطقۀ مطالعه‌شده داشته‏اند.